Program „Otwarta Uczelnia”

Podstawę prawną  niniejszego programu stanowią:

1)    art.  70 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

2)    artykuł 2 Protokołu Nr 1 I Nr 4 do Konwencji O Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzony w Paryżu dnia 20 marca 1952 r. oraz sporządzony w Strasburgu dnia 16 września 1963 r. (Dz.U. z 1995 roku, Nr 36, poz. 175 ze zm).

3)    Artykuł 13 Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych

otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz. U. Nr 38, poz. 169).

4)    Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. - Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (M. P. 1997, nr 50, poz. 475).

Wewnętrzne akty normatywne

1)    Uchwała  Nr  12/2007 Senatu Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach z dnia  22 lutego  2007 roku w sprawie warunków studiowania osób niepełnosprawnych w Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.

2)    Zarządzenie Nr 55/2006 Rektora Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach z dnia  4 grudnia  2006 roku w sprawie powołania pełnomocnika do spraw niepełnosprawnych studentów.

3)    Zarządzenie nr 39/2007 Rektora Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach z dnia 27 września 2007 roku w sprawie warunków studiowania osób niepełnosprawnych w Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Wykorzystane regulacje:

1)   Standardowe Zasady Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych (Zgromadzenie Narodów Zjednoczonych 1993 r.),

2)   art. 13 Traktatu Amsterdamskiego,

3)   Deklaracja Madrycka.

Podstawowe założenia

Współcześnie niepełnosprawność nie jest już rozumiana jako rezultat choroby czy uszkodzenia ciała, ale raczej jako skutek utrudnień - społecznych, ekonomicznych, fizycznych - jakie napotyka się w środowisku. Obowiązujące w Polsce przepisy prawne jak i normy społeczne dają osobom niepełnosprawnym takie same prawa jak osobom zdrowym. Realizacja postulatu równych praw osób niepełnosprawnych wymaga z jednej strony przeciwdziałania ich dyskryminacji, a z drugiej strony stworzenia warunków do korzystania z przysługujących im praw. Na gruncie szkolnictwa wyższego przeciwdziałanie dyskryminacji osobom niepełnosprawnym realizowane jest poprzez zapewnienie osobom niepełnosprawnym dostępu do wykształcenia w takim samym zakresie, jak ma to miejsce w przypadku osób pełnosprawnych, poprzez znoszenie barier w dostępie do nauki. Taki stan rzeczy skutkuje nałożeniem na władze uczelni publicznych w tym władze Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach szczególnego rodzaju odpowiedzialności za wiele spraw dotyczących codziennego życia studentów niepełnosprawnych.

Celem Akademii Świętokrzyskiej w zakresie pomocy studentom niepełnosprawnym jest propagowanie nowej wizji, w której studenci z niepełnosprawnością nie są obiektem akcji charytatywnych i pacjentami, ale niezależnymi studentami w pełni zintegrowanymi ze społecznością akademicką. Kolejnym zadaniem Uczelni w zakresie pomocy niepełnosprawnym studentom jest ich przygotowanie do życia zawodowego. Absolwenci Uczelni zarówno na obszarach wiejskich, jak i miejskich muszą posiadać równe szanse co do produktywnego i opłacalnego zatrudnienia na rynku pracy.

Niezależnie od powyższych zadań Uczelnia ma obowiązek wspomagać także niepełnosprawnych pracowników, ułatwiając im pracę, a zarazem umiejętnie wykorzystując ich potencjał intelektualny i zawodowy. Praca dla osoby niepełnosprawnej jest często najwyższą formą rehabilitacji. Daje możliwość nie tylko uzyskania środków do życia, ale także pozwala na codzienny kontakt z otoczeniem, daje więc nieocenione możliwości rehabilitacji społecznej, a tym samy przynosi w końcu korzyści Uczelni.

 W osiągnięciu wymienionych celów wszystkie osoby związane z Uczelnią mają określoną rolę do odegrania: Senat, rektorzy, dziekani, rady wydziałów, kierownictwo instytutów, pracownicy naukowo-dydaktyczni i dydaktyczni, doktoranci, pracownicy administracyjni, studenci, a także same osoby dotknięte niepełnosprawnością.

Dla realizacji tego celu niezbędne jest podjęcie regularnych, skoordynowanych i długofalowychdziałań we wszystkich obszarach działania Uczelni. Dlatego program „Otwarta Uczelnia” planowany jest na okres co najmniej sześciu lat.

Adresaci Programu:

1)    niepełnosprawni studenci ,

2)    niepełnosprawni pracownicy,

3)    niepełnosprawni kandydaci na studia.

Koordynatorzy Programu:

1)    prorektor ds. dydaktycznych i studenckich

2)    pełnomocnik do spraw niepełnosprawnych studentów

Partnerzy:

1)   Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,

2)   administracja rządowa,

3)   administracja samorządowa (starostwa powiatowe, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, powiatowe urzędy pracy, urzędy miast i gmin),

4)   organizacje pozarządowe zrzeszające osoby niepełnosprawne i działające na ich rzecz,

5)   organizacje pracodawców osób niepełnosprawnych,

Sposoby finansowania Programu:

1)   z budżetu jednostek samorządu terytorialnego zgodnie z kompetencjami wynikającymi między innymi z ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,

2)   ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,

3)   ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego i innych funduszy Unii Europejskiej,

4)   ze środków budżetowych, 

5)   w miarę możliwości ze środków pozabudżetowych w tym z krajowych i zagranicznych funduszy publicznych i prywatnych.

Zakres programu

Dążąc do przekształcenia Akademii Świętokrzyskiej w środowisko przyjazne osobom niepełnosprawnym i pełnego włączenia osób z niesprawnościami do społeczności akademickiej program skoncentrowany zostanie wokół pięciu najistotniejszych sfer życia wymagających przystosowania do możliwości osób niepełnosprawnych:

1)   kształtowanie postaw wobec niesprawności.

2)   likwidacja barier architektonicznych,

3)   likwidacja barier w dostępie do zasobów informacyjnych i zajęć dydaktycznych: biblioteki, zasoby dostępne elektronicznie, Internet.

4)   dostosowanie struktur administracyjnych i organizacyjnych Uczelni oraz zapewnienie usług specjalistycznych.

5)   wzrost aktywności zawodowej pracowników niepełnosprawnych.

Zadanie 1

Kształtowanie postaw wobec niesprawności.

Kształtowanie właściwych postaw wobec niepełnosprawności jest znaczącym działaniem na rzecz wspierania osób niepełnosprawnych na drodze do pełnoprawnego uczestnictwa w życiu Uczelni. Również świadomość samych osób niepełnosprawnych o przysługujących im prawach, a także obowiązkach, które na nich spoczywają w związku z pełnoprawnym uczestnictwem we wszystkich sferach życia akademickiego, odgrywa znaczącą rolę w procesie ich integracji.

Zadanie szczegółowe 1

Zbieranie, systematyzowanie i  prezentacja informacji na temat specjalnych potrzeb edukacyjnych studentów niepełnosprawnych oraz działań podejmowanych dla ich realizacji, przedstawianie opinii studentów niepełnosprawnych o problemach związanych ze studiowaniem społeczności akademickiej.

Realizacja – pełnomocnik do spraw niepełnosprawnych studentów

Termin realizacji – zadanie o charakterze ciągłym.

Zadanie szczegółowe 2

Współpraca z mediami w celu kształtowania wizerunku Uczelni jako jednostki organizacyjnej sprzyjającej osobom niepełnosprawnym

                        Realizacja - jednostka administracji właściwa ds. promocji Uczelni

Termin realizacji - zadanie o charakterze ciągłym.

Zadanie szczegółowe 3

Promowanie i propagowanie akademickich imprez kulturalnych i sportowych, imprez integracyjnych, w których współuczestniczą osoby niepełnosprawne.

Realizacja – Samorząd Studencki, Dział Spraw Studenckich

Termin realizacji - zadanie o charakterze ciągłym.

Zadanie szczegółowe 4

Podnoszenie świadomości studentów i pracowników niepełnosprawnych o przysługujących im uprawnieniach poprzez uzyskiwanie informacji w zakresie:

a)            rozwiązań dydaktycznych i organizacyjnych przysługujących osobom niepełnosprawnym,

b)            możliwości uzyskania dofinansowania do różnych form rehabilitacji społecznej i rehabilitacji zawodowej,

c)            możliwości uzyskania świadczeń z pomocy społecznej przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych,

d)            pomocy w nawiązaniu kontaktu z odpowiednią organizacją pozarządową, placówką specjalistyczną, instytucją, itp.

Realizacja – pełnomocnik do spraw niepełnosprawnych studentów, Dział Spraw Studenckich

Termin realizacji – zadanie o charakterze ciągłym.

Zadanie szczegółowe 5

Zaangażowanie studentów niepełnosprawnych w redagowaniu uczelnianych publikacji, broszur, informatorów dotyczących różnych aspektów funkcjonowania niepełnosprawnych w Uczelni oraz przysługujących im praw.

Realizacja – jednostka administracji właściwa ds. promocji Uczelni,

Termin realizacji - zadanie o charakterze ciągłym

Zadanie szczegółowe 6

Tworzenia jednej, spójnej strony internetowej na serwerze Uczelni, na której można będzie uzyskać informacje w zakresie funkcjonowania studentów niepełnoprawnych

Realizacja – jednostka administracji właściwa ds. promocji Uczelni, UCI, pełnomocnik do spraw niepełnosprawnych studentów

Termin realizacji - rozpoczęcie realizacji 2008 r. (zadanie o charakterze ciągłym).

Zadanie szczegółowe 7

Zorganizowanie konferencji, uczelni publicznych i niepublicznych, organizacji pracodawców, organizacji osób niepełnosprawnych, przedstawicieli instytucji państwowych i samorządowych, dotyczącej ujednolicenia systemu aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych i przygotowania uczelni wyższych do kształcenia w tym zakresie.

Realizacja – rektor

Termin realizacji – rozpoczęcie realizacji 2010 roku

Zadanie 2

Likwidacja barier architektonicznych.

Sposób, w jaki zorganizowana jest Uczenia prowadzi często do tego, iż osoby niepełnosprawne są wykluczone z życia akademickiego. Nowy sposób podejścia do niepełnosprawności uznaje bariery architektoniczne za element bardziej utrudniający uczestnictwo osób niepełnosprawnych w życiu Uczelni niż ich ograniczenia wynikające z niepełnosprawności. Zwiększenie dostępności Uczelni dla osób niepełnosprawnych ma ogromne znaczenie w procesie wyrównywania szans studentów.

Zadanie szczegółowe 1

Stworzenie ewidencji obiektów Uczelni przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz ewidencji obiektów nieprzystosowanych z określeniem zadań w zakresie dostosowania obiektów  do przepisów prawa budowlanego. 

Realizacja – Kanclerz 

Termin realizacji - rozpoczęcie realizacji 2008 r.

Zadanie szczegółowe 2

Projektowanie, a następnie prowadzenie prac adaptacyjnych w budynkach  Uczelni  niespełniających wymagań dostępności dla osób niepełnosprawnych.

Realizacja – zastępca kanclerza ds. technicznych .

Termin realizacji - rozpoczęcie realizacji - projektowanie 2008 r., adaptacja 2009-2013 r.

Zadanie szczegółowe 3

Przystępowanie Uczelni do projektów w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Pozyskiwanie środków przeznaczonych na rzecz osób niepełnosprawnych.

Realizacja – Biuro Programów Międzynarodowych, prorektor ds. ogólnych

Termin realizacji - 2008-2013 r.

Zadanie szczegółowe 4

Uwzględnianie problematyki związanej z osobami niepełnosprawnymi i ujęcie ich w strategiach i programach Uczelni, tak by każda działalność lub jej projekt uwzględniał funkcjonowanie osób niepełnosprawnych w poszczególnych dziedzinach życia Uczelni.

Realizacja – rektor

  Termin realizacji - 2008-2013 r.

Zadanie 3

Likwidacja barier w dostępie do zasobów informacyjnych i zajęć dydaktycznych: biblioteki, zasoby dostępne elektronicznie, Internet.

Jako nadrzędne przyjęte zostało założenie, iż model współczesnego zintegrowanego społeczeństwa obywatelskiego powinien być oparty na zasadzie równych szans. Dlatego Uczelnia winna wprowadzać rozwiązania, które realnie sprzyjają wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami utrudniającymi realizację programu studiów. Jednym z takich rozwiązań jest dobór i wdrażanie dostosowań rozwiązań informacyjnych oraz realizacji zajęć dydaktycznych dla studentów niepełnosprawnych.

Zadanie szczegółowe 1

Zakup specjalistycznego sprzętu komputerowego dla Biblioteki Głównej i Czytelni Wydziałowych z przeznaczeniem dla osób z niepełnosprawnością wzrokową.

Realizacja – dyrektor Biblioteki Głównej. dziekani wydziałów

Termin realizacji -  rozpoczęcie realizacji  2008 rok

Zadanie szczegółowe 2

Umożliwienie w celu zapewnienia studentom z niesprawnościami z wzroku dostępu do nowoczesnych narzędzi pracy i źródeł informacji utworzenie i wyposażenie Centrum Komputerowego dla Studentów Niewidomych i Niedowidzących.

Realizacja – rektor, dziekani wydziałów

Termin realizacji -  rozpoczęcie realizacji  2013 rok

Zadanie szczegółowe 3

Utworzenie odpowiednika strony internetowej na serwerze Uczelni dla osób niedowidzących

Realizacja –  jednostka administracji właściwa ds. promocji Uczelni, UCI,  pełnomocnik do spraw niepełnosprawnych studentów         

Termin realizacji - rozpoczęcie realizacji  2008 r. (zadanie o charakterze ciągłym).

Zadanie 4

Dostosowanie struktur administracyjnych i organizacyjnych Uczelni oraz zapewnienie usług specjalistycznych.

Skuteczną drogą do wzrostu poziomu niezależności i samodzielności osób niepełnosprawnych jest dostosowanie struktury organizacyjnej Uczelni do zadań w zakresie wyrównywani szans. Jest to złożony proces obejmujący zmianę wewnętrznych przepisów w Uczelni oraz zmianę postaw i dotychczasowych przyzwyczajeń pracowników Uczelni. Działanie takie pozwoli jednak na większą kontrolę i lepszą organizację funkcjonowania Uczelni w zakresie udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym.

Zadanie szczegółowe 1

Powołanie Biura ds. Osób Niepełnosprawnych 

Realizacja – prorektor ds. dydaktycznych  i studenckich

Termin realizacji -  rozpoczęcie realizacji  2008 rok

Zadanie szczegółowe 2

Monitoring potrzeb osób niepełnoprawnych w Uczelni i zgłaszanie inicjatyw władzom Uczelni.

Realizacja – pełnomocnik do spraw niepełnosprawnych studentów, Biura ds. Studentów Niepełnosprawnych, oraz Rady ds. Studentów Niepełnosprawnych

Termin realizacji – zadanie o charakterze ciągłym.

Zadanie szczegółowe 3

Konsultacje i współdziałanie z Pełnomocnikiem Prezydenta Kielc ds. osób niepełnosprawnych a także Świętokrzyskim Oddziałem PFRON i Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie;

Realizacja – prorektor ds. dydaktycznych i studenckich,pełnomocnik do spraw niepełnosprawnych studentów,

Termin realizacji – zadanie o charakterze ciągłym.

Zadanie szczegółowe 4

Utworzenie platformy porozumienia uczelni kieleckich ds. rozwiązywania problemów studentów niepełnosprawnych.

Realizacja – kanclerz

Termin realizacji – zadanie o charakterze ciągłym.

Zadanie 5

Wzrost aktywności zawodowej pracowników niepełnosprawnych.

         Aktywizacja zawodowa niepełnosprawnych pracowników Uczelni ma ogromne znaczenie dla ich funkcjonowania psychicznego i społecznego. Praca jest jednym z podstawowych czynników integracji osób niepełnosprawnych z normalnym nurtem życia społecznego. Możność i chęć wykonywania pracy zawodowej daje osobie niepełnosprawnej nie tylko niezależność ekonomiczną, lecz również znaczny stopień niezależności osobistej. Oba te atrybuty zapewniają osobie niepełnosprawnej awans społeczny i zawodowy. Dane statystyczne wskazują, że osoby z niepełnosprawnością dwa lub trzy razy częściej stają się bezrobotne i pozostają dłużej w stanie bezrobocia niż pozostała część pracującej populacji. Uczelnia jako pracodawca winna bardziej niż na niepełnosprawność zwracać uwagę na faktyczne zdolności danej osoby , co  w efekcie winno prowadzić do doceniania przydatności posiadanych umiejętności i wiedzy takiej osoby dla Uczelni. Działanie to winno dotyczyć pracowników będących nauczycielami akademickimi jak i pozostałych pracowników. Wśród głównych zadań Uczelni w tym zakresie należy wyróżnić: zorganizowanie odpowiednio dostosowanych miejsc pracy, zapewnienie elastycznej organizacji pracy oraz zwalczanie wszechobecnej dyskryminacji.

Zadanie szczegółowe 1

Dostosowanie i tworzenie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych. Zadanie to winno dotyczyć pracowników naukowo-dydaktyczych oraz administracyjnych

Realizacja – dziekani wydziałów, kanclerz

Termin realizacji – zadanie o charakterze ciągłym.

Zadanie szczegółowe 2

Organizacja szkoleń dla osób niepełnosprawnych w celu zwiększenia szansy na podwyższenie kwalifikacji zawodowych oraz zwiększenia ich aktywności zawodowej.

Realizacja – dziekani wydziałów, kanclerz

Termin realizacji – zadanie o charakterze ciągłym.

Zadanie szczegółowe 3

Organizowanie staży dla niepełnosprawnych absolwentów.

Realizacja – dziekani wydziałów, kanclerz

Termin realizacji – zadanie o charakterze ciągłym.

Zadanie szczegółowe 4

Zwrot kosztów przystosowania tworzonych i istniejących stanowisk pracy w ramach posiadanych środków PFRON.

Realizacja – dziekani wydziałów, kanclerz

Termin realizacji – zadanie o charakterze ciągłym

Zadanie szczegółowe 5

Zwrot ze środków PFRON kosztów szkolenia zatrudnionych osób niepełnosprawnych.

Realizacja – dziekani wydziałów, kanclerz

Termin realizacji – zadanie o charakterze ciągłym

Zadanie szczegółowe 6

Prowadzenie akcji informacyjnej wśród pracowników o zasadach korzystania ze środków finansowych i możliwości  prawnych dla osób niepełnosprawnych 

Realizacja – Biura ds. Studentów Niepełnosprawnych w porozumieniu kanclerzem

Termin realizacji – rozpoczęcie realizacji 2010 rok

Zakończenie

Podstawą realizacji programu jest zasada solidaryzmu społecznego tworzącego wspólnotę skonkretyzowanych działań na rzecz osób niepełnosprawnych. Dlatego też wyznaczone cele dotyczące proponowanych działań obejmują wszystkie zaangażowane strony. Działania zainicjowane w tym programie powinny być kontynuowane po jego upływie, a ich efekt oceniony i podsumowany w przyszłości.

Program może stanowić bazę do powstawania projektów mających na celu realizację ujętych w nim zadań. Może też stanowić podstawę do aplikowania przez Uczelnię środków z PFRON i EFS.